Informacje dla dawców szpiku

Uwagi ogólne

Przeszczepienie szpiku jest najskuteczniejszą metodą leczenia niektórych chorób nowotworowych układu krwiotwórczego. Około 30 % osób chorych posiada zgodnego dawcę rodzinnego, który może uratować mu życie. Jednak bardzo wielu chorych wymagających tego zabiegu nie ma takiego dawcy szpiku (krwiotwórczych komórek macierzystych). 

Aby można było przeszczepić szpik chorej osobie od innej zdrowej musi występować zgodność tak zwanych antygenów zgodności tkankowej (ang. HLA – Human Leukocyte Antigens). Są to markery immunogenetyczne komórek należących do układu odpornościowego odpowiadające za wszczepienie szpiku od dawcy w organizmie biorcy. Im bardziej zgodny w tym zakresie jest szpik biorcy z dawcą, tym większe szanse, że przeszczepienie uda się i chory będzie zdrowy.

Istnieje bardzo wiele odmian/typów genetycznych antygenów HLA – co sprawia, że szansa na to by dwie osoby niespokrewnione miały je identyczne waha się między 1:100 a 1:1 000 000. Jest to uzależnione od częstości występowania poszczególnych kombinacji antygenów HLA w populacji. Istnieje więc konieczność rejestrowania jak największej liczby dawców z oznaczonymi antygenami HLA. W tej sytuacji zachodzi potrzeba zrekrutowania jak najwięcej ochotników na potencjalnych dawców szpiku, aby zapewnić dostępność wszystkim wymagającym zabiegu transplantacji szpiku chorym potencjalnego dawcę komórek krwiotwórczych. Statystycznie tylko co setna osoba spośród zgłoszonych do rejestru rzeczywiście będzie proszona o oddanie szpiku dla konkretnego chorego.